Prvi Nacionalni savet crnogorske nacionalne manjine izabran je na izborima za nacionalne savete održanim 26. oktobra 2014. godine. Sedište Nacionalnog saveta crnogorske nacionalne manjine je u Vrbasu, a sredstva za finansiranje rada obezbeđuju se iz budžeta Republike Srbije, AP Vojvodine, jedinica lokalne samouprave, donacija i ostalih prihoda.
Prema rezultatima Popisa stanovništva iz 2022. godine, u Srbiji živi 20.238 Crnogoraca, što je, kao i u slučajevima mnogih drugih nacionalnih manjina, ali i većinskog srpskog stanovništva, značajno manji broj u odnosu na Popis iz 2011. godine.
Od ukupnog broja Crnogoraca, najviše ih živi u AP Vojvodini, a kada je reč o gradovima, najveći broj onih koji se izjašnjavaju kao Crnogorci živi u Beogradu, zatim u Vrbasu, Kuli i Novom Sadu.
Nacionalni savjet crnogorske nacionalne manjine u R. Srbiji, registrovan je i počeo je sa radom 2014. godine. Osnovni cilj rada Nacionalnog savjeta je razvoj aktivnosti i servisa/usluga koje će unaprijediti položaj crnogorske nacionalne manjine u oblastima obrazovanja, informisanja, kulture i službene upotrebe jezika.
Praznici Nacionalnog savjeta crnogorske nacionalne manjine u R. Srbiji
21. maj – Dan nezavisnosti Crne Gore
13. juli – Dan državnosti Crne Gore
26. oktobar – Dan osnivanja Nacionalnog savjeta crnogorske nacionalne manjine u Srbiji
Dan nezavisnosti se slavi u čast 21. maja 2006. godine kada su građani Crne Gore na istorijskom referendumu obnovili svoju državnu nezavisnost.
Dan državnosti se slavi u čast 13. jula 1878. godine kada su velike sile na Berlinskom kongresu priznale državu Crnu Goru i na 13. jul 1941. godine kada je u Crnoj Gori počeo opštenarodni ustanak protiv fašističkog terora.
Kao dan osnivanja Nacionalnog savjeta se praznuje 26. oktobar kada je 2014. godine u Beogradu, u Skupštini Republike Srbije, na elektorskoj skupštini izabrano dvadeset i tri člana Nacionalnog savjeta crnogorske nacionalne manjine.
Tradicionalna manifestacija ,,Njegoševi dani“, koju organizuje Kulturno umetničko društvo ,,Durmitor“ iz Kule, počela je 1. novembra od 19 časova, u sali Crnogorskog omladinskog doma,u Kuli, kada je i otvorena izložba ,,Svevremeni Njegoš“ i ,,Nepresušni Vuk“. U programu su učestvovali akademik Miro Vuksanović, guslari Batrić Jokanović i Žarko Milić, recitatori Uroš Mikulić, Ena Grahovac, Vidak Sekulić i Mina Perućica i devojačka pevačka grupa ,,Pivsko oko“ KUD ,,Durmitor“.
Nastavak programa usledio je dan kasnije, u subotu 2. novembra, kada će u Kulturnom centru u Kuli od 19 časova biti održano Guslarsko poetsko veče u okviru kojeg će, osim guslara, učestvovali i pesnici Milica Bakrač, Boško Marinkov i Uroš Mikulić, kao i Dečiji hor ,,Vile“ KUD ,,Durmitor“.
preuzeta fotografija
Završnica manifestacije biće u subotu, 9. novembra od 19 časova, u Kulturnom centru u Kuli. Tom prilikom biće održan 12. Festival tradicionalne izvorne pesme, gusala i svirke na arhaičnim instrumentima.
Prošle godine u osnovnoj školi u Vrbasu uspješno održana manifestacija povodom Njegoševih dana.
Na konkursu je učestvovalo više od 90 učenika. Priredba i dodjela nagrada su bile izuzetno posjećene od strane djece, roditelja, zaposlenih, članova školskih savjeta i drugih gostiju. Na svečanosti je pročitan najbolji literarni rad Srne Delibašić, a likovni radovi su izloženi u školskom prostoru. Na priredbi je nastupio hor, kao i solo pjevači. Učenici su na priredbi recitovali stihove Petra II, a nastup je imao i mladi guslar Gago Marković.
U programu konkursa je bila zastupljena i Jelena Savojska, kao jedna od znamenitih Crnogorki iz loze Petrovića. Pobjednici konkursa su dobili vrijedne nagrade koje im je uručila Silvana Baletić, predsjednica Udruženje Crnogorska dijaspora Zublja iz Vrbasa. Nagrađeno je po troje najboljih iz oba konkursa, četvoro djece su dobili priznanja za najbolji pano, sedam učenika je pohvaljeno, a 13 nagrada uručeno je za posebno zalaganje.
Direktorica Danica Paroški i nastavni kadar škole su pružili izuzetnu podršku ovom projektu. Organizatori su naveli da žele da ovakva aktivnost pređe u tradiciju da bi se što više djece upoznalo sa bogatom istorijom i kulturom Crne Gore.
Zlatko Markovinović
