Savez penzionera Srbije ima najveću institucionalnu mrežu i nejveću tradiciju , prošle
godine obeležili su 77 godina od postojanja.
Prof. dr Andreja Savić nalazi se na funkciji predsednika najveće organizacije civilnog
društva ,Saveza penzionera Srbije , punih pet godina. Savez penzionera Srbije ima
višedecenijsku tradiciju i predstavlja najveću organizaciju civilnog društva u Republici
Srbiji , na samom početku razgovora ističe predsednik ovog udruženja:
„Kada je reč o organizaciji, ovo je krovna organizacija penzionera u Srbiji, zvaničan naziv je
Savez penzionera Srbije, čitav niz karakteristika ga svrtavaju u red
najreprezentativnijih predstavnika ukupne penzionerske populacije. U Srbiji je prema
poslednjim statistikama 1. 653 .000 penzionera i oni su organizovani u okviru udruženja
penzionera na nivou opština, gradova… „
Institucionalna mreža je nešto posebno karakteriše ovu organizaciju jer nijedna
organizacija nevladinog sektora nema tako moćnu i masovnu institucionalnu mrežu. Prema
administrativnoj podeli u Republici Srbiji postoji 169 lokalnih samouprava , a u svakoj od
njih se nalazi posebna organizacija koja u svom nazivu najčešće nosi prefiks udruženje
penzionera. Svaka od tih organizacija je potpisala izjavu o članstvu u okviru republičke
organizacije , tako da je njihova nadležnost u okviru teritrijalne jedinice kojoj pripadaju .
„ S obzirom da smo mi pre svega državotvorna organizacija, sve aktivnosti obavljamo na
osnovu koncenzusa tih naših članica“, ističe predsednik Andreja Savić i dodaje:
Tako da kada mi imamo socijalni dijalog sa državom , izlazimo sa našim predlozima oko
povećanja penzija zavisno od rasta zarada i rasta inflacije“
U okviru složenijih vidova organizovanja , Udruženje penzionera Srbije obuhvata Savez
penzionera Vojvodine sa sedištem u Novom Sadu kao i savez penzionera Kosova i Metohije
koji funkcioniše u okviru južne pokrajine. Imajući u vidu poseban značaj Beograda kao
entiteta prestonice i činjenice da je tu broj penzionera masovan blizu 400 000 penzionera
sa prebivalištem u glavnom gradu , postoji i Gradska organizacija Beograd .
„Da bi stvar bila kompleksnija i kompletnija sledimo i tu administrativo
teritorijalnu podelu RS na okruge tako da sedišta okruga i ta udruženja koja se nalaze u
sedištu okruga formiiraju okružne odbore, oni nemaju status pravnog lica ali imaju
operativnu sinhronizaciju opštinskih udruženja koja pripadaju tom okrugu. „
Savez penzionera Kosova i Metohije je sa sedištem u Severnoj Mitrovici , a od 21 opštine
sa većinskim srpskim stanovništvom , u ovo udruženje uključeno je 14 opština na području
Kosova i Metohije.
„Oko svih akcija koje mi preduzimamo na teritoriji Republike Srbije podrazumevamo i ovo
uduženje penzionera i oni funkcionišu na isti način kao i druge članice Saveza penzinera
Srbije.“
SAVEZ PENZIONERA SRBIJE JE NEVLADINA , NESTRANAČKA I NEDOBITNA ORGANIZACIJA
Savez penzionera Srbije broji više stotina hiljada članova , a takav primer u nekim drugim
nevladinim organizacijama ne postoji. Zakon o udruženjima je vrlo fleksibilan i donet je 2009. godine a na snagu stupio 2011. godine i on dozvoljava da tri osobe mogu registrovati udruženje
u APRu .
„Prema raspoloživim podacima u Srbiji je desetina hiljada udruženja različitih
vrsta.Prema našem statutu naše članice ne mogu biti ona udruženja penzionera koja su
formirana od strane neke političke organizacije. „ ističe prof. Savić i napominje:
„Važno je istaći, i zakon definiše da su organizacije civilnog društva nestranačka .
Treba pomenuti da neki privredni subjekti da bi koristili benefite države oko nabavke
nekih resursa za potrebe porodice, govorimo o nabavci ogreva, namirnica , formiraju
udruženja sa prefiksom ili izrazom koji asocira na penzionere jer onda ostvaruju veće
profite na tržištu, tako da i takva udruženja za nas nisu prihvatljiva„.
SAVEZ PENZIONERA SRBIJE DELUJE KAO PARTNER REPUBLIČKOG FONDA PENZIJSKO I
INVALIDSKOG OSIGURANjA
„Mi delujemo kao partner ključne republičke institucije a to je Republički fond
penzijsko i invalidskog osiguranja imamo pravni osnov prema Pravilniku o društvenom
standardu korisnika penzija na području Republike Srbije i na osnovu takve saradnje nama
su povereni brojni poslovi .Postoji pet grupa takvih poslova . To su akcije vrlo masovnog
karaktera koje se svake godine odvijaju.“
Prva takva akcija odnosi se na participaciju u selektiranju i izboru zdravstveno
najugroženijih penzionera koje imju prava da koriste besplatan desetodnevni banjski odmor
u Srbiji . U centralnoj Srbiji postoji oko deset RH centara i na području Vojvodine tri. Kako
ističe Savić , za penzionere je to značajna stimulacija.
„Ono što bih posebno istakao to je da je država u poslednje vreme značajno uvećala
finansijska sredstva tako da ta sredstva za ovu godinu , govorim o poboljšanju
društvenog standarda, samo za ovu godinu za banjski oporavak je izdvojeno 1.050.000.000,00 dinara“
Drugi segment aktivnosti koji je poveren Savezu penzionera Srbije je Fond solidarne pomoći
, podela socijalno humanitarnih paketa životnih namirnica i kućne hemije materijalno
najugroženijim penzionerima. Po određenoj proceduri dolazi se do ljudi kojima je ovakav
vid pomoći najpotrebniji .
„ I ovde bih posebno napomenuo da su sredstva uvaćana , država je ove godine za ovakvu
pomoć opredelila oko 111.000.000,00 dinara. Svi penzioneri bez obzira na to u kom delu
Srbije se nalaze dobili su jednoobrazne pakete. Nije bilo razlika i to su naši penzioneri
značajno pozdravljali. Negde oko 60000 je već podenjeno u proeklim mesecima.“
Treći segment odnosi se na kulturne i sportsko rekreativne aktivnosti.
„Ovakve aktivnosti su duhovna i fizička komponenta nadogradnje u skladu sa Strategijom
starenja i međugeneracijske usklađenosti . To je jedan dokument usvojen krajem prošle
godine, a za njega je nadležno Ministarstvo za rodnu ravnopravnost na čelu sa
ministarkom Milicom Đurđević Stamenskovski. Ta strategija se odnosi na period
2024.godina do 2030. godine .Naša organizacija će imati vrlo značajnu ulolgu u
razmatranju i realizaciji svih dokumenata kji su doneti u paketu sa strategijom.
Govorim o smernicama i preduzimanju brojnih aktivnosti. „
„OLIMPIJADA SPORTA, ZDRAVLjA I KULTURE TREĆEG DOBA“- OVE GODINE SABOR
PENZIONERA SRBIJE
Kulturne i sportsko rekreativne aktivnosti sprovode se kroz slogan Olimpijada sporta,
zdravlja i kulture trećeg doba . Do sada je održano 16 takvih manifestacija a ove godine
priprema se za period od 19.9. do 22. 9. u Vrnjačkoj Banji.
„Ono što je započeto pre toliko godina podležno je promenama, te smo u poslednje tri
olimpijade izvršili modifikaciju“ ističe prof. Savić .
KNjIŽEVNO I LIKOVNO STVARALAŠTVO, PANEL POSVEĆEN EKOLOGIJI
Ove godine to će biti Sabor penzionera Srbije 2024. manifestacija koja ima nacionalni
značaj. Koncept je korigovan time što postoji period kvalifikacija tako da će penzioneri iz
svih 24 okruga naše zemlje biti zastupljeni na Olimpijadi ili Saboru. Tako da će svaki
region učestvovati sa najmanje tri ekipe. U okviru manifestacije planirane su raznovrsne
aktivnosti.
„Naša organizacija svake godine sprovodi konkurse za oblasti književnog stvaralaštva
poezija, novela esej, promocija knjige. U žiriju su istaknuti književnici koji su članovi
Udruženja književnika RS koji vrše selekciju. Najbolji radovi se uvrštavaju u zbirku
„Plamenac“. Ovo je idelana prilika da književni stavraoci, amateri, učestvuju na jednbom
javnmom konkursu i da se to publikuje u jedan zbornik.“
Likovno stvaralaštvo je deo Olippijade te će na finalnoj manifestaciji u Vrnjačkoj Banji
biti održana Likovna kolonija , izložba slika i ikona iz prethodne godine.
„U našim redovima imamo značajan broj veterana, penzioneri koji su veoma aktivni u
ekološkoj sferi i mogu da kažem na terenu imamo veoma aktivna udruženja kao što je
Udruženje penzionera iz Novog Pazara, Kragujevca, Niša. Tako da je u okviru Olimpijade u
planu panel posvećen ekologiji. „
Rekreativne discipline koje su primerene starosnoj dobi penzionera sastavni su deo
ovogodišnje Olimpijade : štafeta u brzom hodanju na 40 m , ubacivanje lopte u koš,
šutiranje na goliće sa 10m, šah i peta disciplina pikado. S obzirom da je važno istaći
zdravstvenu komponentu vršiće se provere zdravlja učesnika.
„ŠVAJCARSKA FORMULA PLUS“
„Naši penzioneri u ogomnom broju poštuju državu oni su stvarali ovu državu i država
može računati na njih“
Zajedno sa svojim stratešim partnerima, Savezom samostalnih sindikata Srbije i
Sindikatom penzionera Nezavisnost , Savezom penzionera Srbije sarađuje u pitanjima koja
se odnose na korekcije penzija. Da stvar bude jasnija, zakonski osnov je donet i poslednjih
godina usklađivanje penzija sa platama i inflacijom se odvija prema „švajcarskoj formuli
plus“.
Prof. Savić objašnjava u čemu je suština ove formule: „prosečna penzija treba da bude
jednaka polovini rasta zarada prosečne plate plus 50 % polovini rasta inflacija. Ovde
iznosim veoma pozitivan stav o odnosu države prema populaciji penzionera. Uprkos
ograničavajućim faktorima država je bila na visini zadatka“ naglašava Savić.
